Komentarze do poszczególnych czytań przygotowane przez Bractwo Słowa Bożego

Komentarz do pierwszego czytania

Proroctwo to może nas nieco zbić z tropu, bo – jako takie – zapowiada Boskiego proroka, Namaszczonego: Mesjasza/Chrystusa; u św. Łukasza sam Jezus odniesie je do siebie na początku publicznej działalności (zob. Łk 4, 16-21). Tymczasem wiemy, że – jako pierwsze czytanie – proroctwo to jakoś dookreśla Ewangelię, która dziś jest skupiona na postaci Jana Chrzciciela… Czy więc możemy tekst Izajasza odnieść do kuzyna Jezusa? Jak najbardziej! Wszakże i on doznał wyjątkowego „poruszenia” w chwili zstąpienia na swą matkę Ducha Świętego (zob. Łk 1, 41). Przy łączeniu więc przepowiedni Izajasza z Janem, chodzi nie tyle o dopuszczalność, ile o stopień: owszem, Pan namaścił inaczej Syna i Jana; owszem, Pan posłał inaczej Syna i Jana; owszem, Syn i Jan głoszą ubogim dobrą nowinę, opatrują rany serc itd. – inaczej. Niemniej ich misje splatają się w jednym Bożym działaniu, stanowiącym tzw. ekonomię zbawienia (zob. KKK 236 i 260).

Komentarz do psalmu

Dzisiejszy psalm to ewangeliczna pieśń Maryi, czyli Magnificat. Według narracji św. Łukasza wyśpiewała ją w chwili zstąpienia Ducha Świętego na Elżbietę będącą w stanie błogosławionym. Wówczas, jak się wydaje, było to rozwinięcie prostej formuły posłuszeństwa wypowiedzianej przez Nią Bogu nieco wcześniej, za pośrednictwem anioła Gabriela (zob. Łk 1, 38): Maryja w uroczystej formie Magnificat rozwinęła tamto przyzwolenie po tym, jak przekonała się naocznie o prawdziwości słów zwiastuna na temat jej kuzynki. Skąd zaś obecność tego utworu w dzisiejszej liturgii słowa? Magnificat przedłuża drugi akapit pierwszego czytania: „Ogromnie weselę się w Panu, dusza moja raduje się w Bogu moim…” Skoro wyżej uznaliśmy za zasadne włożenie tego czytania nie tylko w usta Jezusa-Mesjasza/Chrystusa, ale także Jana-Poprzednika, uczyńmy podobnie z Magnificat. Wyobraźmy sobie, mianowicie, jak dorosły Jan, na progu swej misji, w swej świadomości – swym poczuciu tożsamości – zbliża się do poziomu, który miała Maryja, gdy on był jeszcze pod sercem Elżbiety.

Komentarz do drugiego czytania

Radość, modlitwa i wdzięczność – dbałość o te trzy elementy św. Paweł zaleca nieopierzonym jeszcze w chrześcijaństwie Tesaloniczanom. „Radość, jakiej zażywamy z tego powodu, że jesteśmy chrześcijanami – ściśle złączonymi z Kościołem, «w Chrystusie», w stanie łaski z Bogiem – rzeczywiście może nasycić i wypełnić serce człowieka” (św. Paweł VI, Gaudete in Domino, Zakończenie). Stąd bierze się modlitwa, która przekuwa wiarę w to zjednoczenie „w Chrystusie” w aktualne spoglądanie sobie w cztery oczy. A to prowadzi do wdzięczności, uważnej na codzienne przejawianie się Jego łączności z nami. Wszystko więc, jak widzimy, zaczyna się od konsekwentnego wracania do własnej tożsamości, tej głębszej od chwilowego stanu osobowości; w tym kluczu drugie czytanie dołącza do pozostałych.

Komentarz do Ewangelii

Wymowa początkowych wersetów dzisiejszej Ewangelii (6-8), pochodzących jeszcze z tzw. prologu o charakterze kontemplacyjnym, w dalszej części narracyjnej (ww. 19-28) doznaje rozszczepienia – niczym przepuszczenia przez pryzmat. Proste zdanie oznajmujące: Jan nie był światłością, lecz został posłany, aby zaświadczyć o światłości, zostaje rozbite na szereg pomniejszych głosów w dyskusji: Nie jestem Mesjaszem; Nie jestem Eliaszem; Nie jestem prorokiem. Jam głos… Ja chrzczę wodą… – w domyśle: „…a nie mocą Ducha jak Ten, któremu nie jestem godzien odwiązać rzemyka u sandała”. Jan Chrzciciel, świadek adwentu – czyli z łac. „przyjścia/przychodzenia” Pana – uczy nas dziś ogromnej pokory, tożsamej z zawierzeniem Bożej Opatrzności, prowadzącej ten świat przez dzieje. Choć sam, w momencie, gdy go dziś spotykamy, ma jasność i co do swej tożsamości, i co do swej misji, nie zraża się ani ślepotą swoich odbiorców, ani ryzykiem przypisania mu błędnych prerogatyw. Nie. Od początku do końca Jan trzyma się swego posłania: aby zaświadczyć o światłości.

Komentarze zostały przygotowane przez ks. dr Błażeja Węgrzyna