– APOKALIPSA CHRYSTUSA KRÓLA

ŚWIĘTE TRIDUUM PASCHALNE

MĘKI I ZMARTWYCHWSTANIA PAŃSKIEGO

Piątek, 15 kwietnia 2022

WIELKI PIĄTEK MĘKI PAŃSKIEJ

Dziś Kościół nie sprawuje Eucharystii. W kościołach są odprawiane jedynie uroczyste liturgie Męki Pańskiej, w czasie których odczytuje się (lub śpiewa) Mękę Pańską według św. Jana oraz adoruje Krzyż, któremu dzisiaj oddaje się taką cześć, jak Chrystusowi Eucharystycznemu (poprzez klęknięcie). Tutaj znajdziesz pełne teksty tej liturgii.

Zgodnie z kanonami 1251-1252 KPK w dniu dzisiejszym wszystkich obowiązuje post ścisły – post i wstrzemięźliwość od pokarmów mięsnych. Osoby od 14. do 18. roku życia oraz osoby mające ponad 60 lat są zobowiązane jedynie do wstrzemięźliwości od pokarmów mięsnych. Osoby między 18. a 60. rokiem życia powinny zachować nie tylko wstrzemięźliwość, ale również post: trzy posiłki, przy czym tylko jeden do syta, a dwa – lekkie. Z obowiązku tego są zwolnione osoby chore. Kościół zachęca także do przedłużenia postu i wstrzemięźliwości aż do rozpoczęcia liturgii Wigilii Paschalnej w Wielką Noc.

W dniu dzisiejszym jesteśmy wezwani do trwania przed Chrystusem Ukrzyżowanym. Ten dzień nie powinien mieć charakteru wyłącznie smutnego – Mękę Chrystusa rozważamy przecież w kontekście nadchodzących Świąt Zmartwychwstania. Niemniej jednak Wielki Piątek ma być dniem wyciszenia i skupienia.

Ci, którzy uczestniczą w liturgii Męki Pańskiej, nie odmawiają dzisiaj Nieszporów.

Dziś rozpoczyna się coroczna Nowenna do Miłosierdzia Bożego, którą przekazała nam św. siostra Faustyna Kowalska.

Bóg zwycięża zło przez dobro – Modlitwa Litania Adonai

E.	słowa Ewangelisty
+	słowa Chrystusa
I.	słowa innych pojedynczych osób
T.	słowa kilku osób lub tłumu

EWANGELIA – komentarze	J 18, 1 – 19, 42
Męka naszego Pana Jezusa Chrystusa według Świętego Jana

Pojmanie Jezusa
E.	Po wieczerzy Jezus wyszedł z uczniami swymi za potok Cedron. Był tam ogród, do którego wszedł On i Jego uczniowie. Także i Judasz, który Go wydał, znał to miejsce, bo Jezus i uczniowie Jego często się tam gromadzili. Judasz, otrzymawszy kohortę oraz strażników od arcykapłanów i faryzeuszów, przybył tam z latarniami, pochodniami i bronią. A Jezus, wiedząc o wszystkim, co miało na Niego przyjść, wyszedł naprzeciw i rzekł do nich:
+	Kogo szukacie?
E.	Odpowiedzieli Mu:
T.	Jezusa z Nazaretu.
E.	Rzekł do nich Jezus:
+	Ja jestem.
E.	Również i Judasz, który Go wydał, stał między nimi. Skoro więc Jezus rzekł do nich: Ja jestem, cofnęli się i upadli na ziemię. Powtórnie ich zapytał:
+	Kogo szukacie?
E.	Oni zaś powiedzieli:
T.	Jezusa z Nazaretu.
E.	Jezus odrzekł:
+	Powiedziałem wam, że Ja jestem. Jeżeli więc Mnie szukacie, pozwólcie tym odejść.
E.	Stało się tak, aby się wypełniło słowo, które wypowiedział: Nie utraciłem żadnego z tych, których Mi dałeś. Wówczas Szymon Piotr, który miał miecz, dobył go, uderzył sługę arcykapłana i odciął mu prawe ucho. A słudze było na imię Malchos. Na to rzekł Jezus do Piotra:
+	Schowaj miecz do pochwy. Czyż nie mam wypić kielicha, który Mi podał Ojciec?
Przed Annaszem. Zaparcie się Piotra
E.	Wówczas kohorta oraz trybun razem ze strażnikami żydowskimi pojmali Jezusa, związali Go i zaprowadzili najpierw do Annasza. Był on bowiem teściem Kajfasza, który owego roku pełnił urząd arcykapłański. Właśnie Kajfasz poradził Żydom, że lepiej jest, aby jeden człowiek zginął za naród. A szedł za Jezusem Szymon Piotr razem z innym uczniem. Uczeń ten był znany arcykapłanowi i dlatego wszedł za Jezusem na dziedziniec pałacu arcykapłana, natomiast Piotr zatrzymał się przed bramą, na zewnątrz. Wszedł więc ów drugi uczeń, znany arcykapłanowi, pomówił z odźwierną i wprowadził Piotra do środka. A służąca odźwierna rzekła do Piotra:
I.	Czy może i ty jesteś jednym spośród uczniów tego człowieka?
E.	On odpowiedział:
I.	Nie jestem.
E.	A że było zimno, strażnicy i słudzy, rozpaliwszy ognisko, stali przy nim i grzali się. Wśród nich stał także Piotr i grzał się przy ogniu. Arcykapłan więc zapytał Jezusa o Jego uczniów i o Jego naukę. Jezus mu odpowiedział:
+	Ja przemawiałem jawnie przed światem. Nauczałem zawsze w synagodze i w świątyni, gdzie się gromadzą wszyscy Żydzi. Potajemnie zaś nie nauczałem niczego. Dlaczego Mnie pytasz? Zapytaj tych, którzy słyszeli, co im mówiłem. Przecież oni wiedzą, co powiedziałem.
E.	Gdy to rzekł, jeden ze sług stojących obok spoliczkował Jezusa, mówiąc:
I.	Tak odpowiadasz arcykapłanowi?
E.	Odrzekł Mu Jezus:
+	Jeżeli źle powiedziałem, udowodnij, co było złego. A jeżeli dobrze, to dlaczego Mnie bijesz?
E.	Następnie Annasz wysłał Go związanego do arcykapłana Kajfasza. A Szymon Piotr stał i grzał się przy ogniu. Powiedzieli wówczas do niego:
T.	Czy i ty nie jesteś jednym z Jego uczniów?
E.	On zaprzeczył, mówiąc:
I.	Nie jestem.
E.	Jeden ze sług arcykapłana, krewny tego, któremu Piotr odciął ucho, rzekł:
I.	Czyż nie ciebie widziałem razem z Nim w ogrodzie?
E.	Piotr znowu zaprzeczył i zaraz zapiał kogut.
Przed Piłatem
E.	Od Kajfasza zaprowadzili Jezusa do pretorium. A było to wczesnym rankiem. Oni sami jednak nie weszli do pretorium, aby się nie skalać i móc spożyć Paschę. Dlatego Piłat wyszedł do nich na zewnątrz i rzekł:
I.	Jaką skargę wnosicie przeciwko temu człowiekowi?
E.	W odpowiedzi rzekli do niego:
T.	Gdyby to nie był złoczyńca, nie wydalibyśmy Go tobie.
E.	Piłat więc rzekł do nich:
I.	Weźcie Go sobie i osądźcie według swojego prawa.
E.	Odpowiedzieli mu Żydzi:
T.	Nam nie wolno nikogo zabić.
E.	Tak miało się spełnić słowo Jezusa, w którym zapowiedział, jaką śmiercią miał umrzeć.
Przesłuchanie
E.	Wtedy Piłat powtórnie wszedł do pretorium, a przywoławszy Jezusa, rzekł do Niego:
I.	Czy Ty jesteś Królem żydowskim?
E.	Jezus odpowiedział:
+	Czy to mówisz od siebie, czy też inni powiedzieli ci o Mnie?
E.	Piłat odparł:
I.	Czy ja jestem Żydem? Naród twój i arcykapłani wydali mi Ciebie. Co uczyniłeś?
E.	Odpowiedział Jezus:
+	Królestwo moje nie jest z tego świata. Gdyby królestwo moje było z tego świata, słudzy moi biliby się, abym nie został wydany Żydom. Teraz zaś królestwo moje nie jest stąd.
E.	Piłat zatem powiedział do Niego:
I.	A więc jesteś królem?
E.	Odpowiedział Jezus:
+	Tak, jestem królem. Ja się na to narodziłem i na to przyszedłem na świat, aby dać świadectwo prawdzie. Każdy, kto jest z prawdy, słucha mojego głosu.
E.	Rzekł do Niego Piłat:
I.	Cóż to jest prawda?
E.	To powiedziawszy, wyszedł ponownie do Żydów i rzekł do nich:
I.	Ja nie znajduję w Nim żadnej winy. Jest zaś u was zwyczaj, że na Paschę uwalniam wam jednego więźnia. Czy zatem chcecie, abym wam uwolnił Króla żydowskiego?
E.	Oni zaś powtórnie zawołali:
T.	Nie tego, lecz Barabasza!
E.	A Barabasz był rozbójnikiem.
„Oto Człowiek”
E.	Wówczas Piłat zabrał Jezusa i kazał Go ubiczować. A żołnierze, uplótłszy koronę z cierni, włożyli Mu ją na głowę i okryli Go płaszczem purpurowym. Potem podchodzili do Niego i mówili:
T.	Witaj, Królu żydowski!
E.	I policzkowali Go. A Piłat ponownie wyszedł na zewnątrz i przemówił do nich:
I.	Oto wyprowadzam Go wam na zewnątrz, abyście poznali, że ja nie znajduję w Nim żadnej winy.
E.	Jezus więc wyszedł na zewnątrz w koronie cierniowej i płaszczu purpurowym. Piłat rzekł do nich:
I.	Oto Człowiek.
E.	Gdy Go ujrzeli arcykapłani i słudzy, zawołali:
T.	Ukrzyżuj! Ukrzyżuj!
E.	Rzekł do nich Piłat:
I.	Zabierzcie Go i sami ukrzyżujcie! Ja bowiem nie znajduję w Nim winy.
E.	Odpowiedzieli mu Żydzi:
T.	My mamy Prawo, a według Prawa powinien On umrzeć, bo sam siebie uczynił Synem Bożym.
E.	Gdy Piłat usłyszał te słowa, jeszcze bardziej się uląkł. Wszedł znów do pretorium i zapytał Jezusa:
I.	Skąd Ty jesteś?
E.	Jezus jednak nie dał mu odpowiedzi. Rzekł więc Piłat do Niego:
I.	Nie chcesz ze mną mówić? Czy nie wiesz, że mam władzę uwolnić Ciebie i mam władzę Ciebie ukrzyżować?
E.	Jezus odpowiedział:
+	Nie miałbyś żadnej władzy nade Mną, gdyby ci jej nie dano z góry. Dlatego większy grzech ma ten, który Mnie wydał tobie.
E.	Odtąd Piłat usiłował Go uwolnić. Żydzi jednak zawołali:
T.	Jeżeli Go uwolnisz, nie jesteś przyjacielem cezara. Każdy, kto się czyni królem, sprzeciwia się cezarowi.
Wyrok
E.	Gdy więc Piłat usłyszał te słowa, wyprowadził Jezusa na zewnątrz i zasiadł na trybunale, na miejscu zwanym Lithostrotos, po hebrajsku Gabbata. Był to dzień Przygotowania Paschy, około godziny szóstej. I rzekł do Żydów:
I.	Oto wasz król!
E.	A oni krzyczeli:
T.	Precz! Precz! Ukrzyżuj Go!
E.	Piłat powiedział do nich:
I.	Czyż króla waszego mam ukrzyżować?
E.	Odpowiedzieli arcykapłani:
T.	Poza cezarem nie mamy króla.
E.	Wtedy więc wydał Go im, aby Go ukrzyżowano.
Droga krzyżowa i ukrzyżowanie
E.	Zabrali zatem Jezusa. A On sam, dźwigając krzyż, wyszedł na miejsce zwane Miejscem Czaszki, które po hebrajsku nazywa się Golgota. Tam Go ukrzyżowano, a z Nim dwóch innych, z jednej i drugiej strony, pośrodku zaś Jezusa. Wypisał też Piłat tytuł winy i kazał go umieścić na krzyżu. A było napisane: Jezus Nazarejczyk, Król żydowski. Napis ten czytało wielu Żydów, ponieważ miejsce, gdzie ukrzyżowano Jezusa, było blisko miasta. A było napisane w języku hebrajskim, łacińskim i greckim. Arcykapłani żydowscy mówili do Piłata:
T.	Nie pisz: Król żydowski, ale że On powiedział: Jestem Królem żydowskim.
E.	Odparł Piłat:
I.	Com napisał, napisałem.
E.	Żołnierze zaś, gdy ukrzyżowali Jezusa, wzięli Jego szaty i podzielili na cztery części, dla każdego żołnierza jedna część; wzięli także tunikę. Tunika zaś nie była szyta, ale cała tkana od góry do dołu. Mówili więc między sobą:
T.	Nie rozdzierajmy jej, ale rzućmy o nią losy, do kogo ma należeć.
E.	Tak miały się wypełnić słowa Pisma: Podzielili między siebie szaty moje, a o moją suknię rzucili losy. To właśnie uczynili żołnierze.
Testament dany z krzyża
E.	A obok krzyża Jezusowego stały: Matka Jego i siostra Matki Jego, Maria, żona Kleofasa, i Maria Magdalena. Kiedy więc Jezus ujrzał Matkę i stojącego obok Niej ucznia, którego miłował, rzekł do Matki:
+	Niewiasto, oto syn Twój.
E.	Następnie rzekł do ucznia:
+	Oto Matka twoja.
E.	I od tej godziny uczeń wziął Ją do siebie.
Śmierć Jezusa
E.	Potem Jezus świadom, że już wszystko się dokonało, aby się wypełniło Pismo, rzekł:
+	Pragnę.
E.	Stało tam naczynie pełne octu. Nałożono więc na hizop gąbkę nasączoną octem i do ust Mu podano. A gdy Jezus skosztował octu, rzekł:
+	Dokonało się!
E.	I skłoniwszy głowę, oddał ducha.
Wszyscy klękają i przez chwilę zachowują milczenie
Przebicie serca
E.	Ponieważ był to dzień Przygotowania, aby zatem ciała nie pozostawały na krzyżu w szabat – ów bowiem dzień szabatu był wielkim świętem – Żydzi prosili Piłata, żeby ukrzyżowanym połamano golenie i usunięto ich ciała. Przyszli więc żołnierze i połamali golenie tak pierwszemu, jak i drugiemu, którzy z Nim byli ukrzyżowani. Lecz gdy podeszli do Jezusa i zobaczyli, że już umarł, nie łamali Mu goleni, tylko jeden z żołnierzy włócznią przebił Mu bok, a natychmiast wypłynęła krew i woda. Zaświadczył to ten, który widział, a świadectwo jego jest prawdziwe. On wie, że mówi prawdę, abyście i wy wierzyli. Stało się to bowiem, aby się wypełniło Pismo: Kość jego nie będzie złamana. I znowu w innym miejscu mówi Pismo: Będą patrzeć na Tego, którego przebili.
Złożenie Jezusa do grobu
E.	Potem Józef z Arymatei, który był uczniem Jezusa, lecz krył się z tym z obawy przed Żydami, poprosił Piłata, aby mógł zabrać ciało Jezusa. A Piłat zezwolił. Poszedł więc i zabrał Jego ciało. Przybył również i Nikodem, ten, który po raz pierwszy przyszedł do Jezusa nocą, i przyniósł około stu funtów mieszaniny mirry i aloesu. Zabrali więc ciało Jezusa i owinęli je w płótna razem z wonnościami, stosownie do żydowskiego sposobu grzebania. A w miejscu, gdzie Go ukrzyżowano, był ogród, w ogrodzie zaś nowy grób, w którym jeszcze nie złożono nikogo. Tam to więc, ze względu na żydowski dzień Przygotowania, złożono Jezusa, bo grób znajdował się w pobliżu. Oto słowo Pańskie.

Przymierze z Maryją – dwumiesięcznik rodzin chrześcijańskich. Lektura duchowa, święte wzory, słowo kapłana, porady

Katecheza chrzcielna św. Jana Chryzostoma, biskupa

Moc krwi Chrystusowej

Chcesz poznać moc krwi Chrystusa? Trzeba się cofnąć do jej prawzoru i wspomnieć jej typ opisany na kartach Starego Testamentu.

Mojżesz poleca: „Zabijcie baranka i jego krwią pokropcie próg i odrzwia waszych domów”. Co mówisz, Mojżeszu? Czyż krew nierozumnego zwierzęcia może ocalić człowieka, istotę rozumną? Owszem, może, lecz nie dlatego, że jest to krew, ale dlatego, że jest ona obrazem krwi Zbawiciela. Dlatego też obecnie prędzej ucieka nieprzyjaciel, gdy ujrzy już nie odrzwia skropione krwią, która była tylko obrazem, lecz rozjaśnione krwią prawdy usta wiernych – odrzwia świątyni poświęconej Chrystusowi.

Chcesz poznać jeszcze inną moc tej krwi? Przypatrzmy się, skąd zaczęła płynąć – i z jakiego wytrysnęła źródła. Wypłynęła ona z samego krzyża i wzięła początek z boku Zbawiciela. Czytamy bowiem w Ewangelii, że po śmierci Jezusa, gdy On jeszcze wisiał na krzyżu, jeden z żołnierzy zbliżył się, włócznią przebił Mu bok, i natychmiast wypłynęła krew i woda. Woda była obrazem chrztu, a krew Eucharystii. Żołnierz więc przebił Mu bok i otworzył wejście do świątyni, a ja tam znalazłem cudowny skarb, i cieszę się ze wspaniałych bogactw. To więc się stało z Barankiem: Żydzi Go zabili, a ja zebrałem owoc ofiary.

„Z przebitego boku wypłynęła krew i woda”. Nie chcę, abyś, słuchaczu, przechodził obojętnie wobec tak wielkich tajemnic, zostaje bowiem jeszcze inny i tajemny sens. Powiedziałem już, że woda i krew są obrazem chrztu i Eucharystii. Z tych dwóch sakramentów bierze swój początek Kościół „przez obmycie odradzające i odnawiające w Duchu Świętym”, to znaczy przez chrzest i Eucharystię, które wywodzą się z boku Zbawiciela. Kościół więc powstał z boku Chrystusa, podobnie jak z boku Adama wyszła jego małżonka, Ewa.

Dlatego świadczy o tym św. Paweł, kiedy mówi: „Jesteśmy z Jego ciała i z Jego kości” – a ma on tu na myśli bok Chrystusa. Albowiem jak z boku Adama Bóg stworzył kobietę, tak też Chrystus dał nam ze swego boku wodę i krew, z których utworzył Kościół. I tak jak Bóg wyprowadził Ewę z głęboko uśpionego Adama, tak też Chrystus po śmierci dał nam wodę i krew.

Widzicie więc, jak Chrystus połączył się z oblubienicą, widzicie, jakim żywi nas pokarmem. Dzięki temu samemu pokarmowi rodzimy się i żywimy. Jak matka powodowana naturalną miłością do dziecka, spieszy, by je nakarmić własnym mlekiem i krwią, tak Chrystus poi swoją krwią tych, których odrodził.

Koronka na uczczenie 15 tortur Pana Jezusa w ciemnicy. | Bóg źródłem prawdziwej miłości

Litania o męce Pańskiej

Kyrie elejson, Chryste elejson, Kyrie elejson.

Chryste usłysz nas, Chryste wysłuchaj nas.

Ojcze z nieba Boże – zmiłuj się nad nami.

Synu Odkupicielu świata Boże – zmiłuj się nad nami.

Duchu Święty Boże – zmiłuj się nad nami.

Święta Trójco, Jedyny Boże – zmiłuj się nad nami.

Jezu, za trzydzieści srebrników sprzedany, zmiłuj się nad nami

Jezu, trzykrotnie do Ojca się modlący,

Jezu, krwawy pot wylewający,

Jezu, przez Anioła umocniony,

Jezu, od Judasza pocałowaniem wydany,

Jezu, pojmany i związany,

Jezu, przed Annasza i Kajfasza stawiony,

Jezu, przez fałszywych świadków oskarżony,

Jezu, na śmierć osądzony,

Jezu, oplwany i policzkowany,

Jezu, po trzykroć przez Piotra zaprzany,

Jezu, od Heroda i żołnierzy jego wyśmiany,

Jezu, w białą szatę przyodziany,

Jezu, nad Barabasza pogardzony,

Jezu, przed Piłatem niesłusznie oskarżony,

Jezu, okrutnie biczowany,

Jezu, cierniem koronowany,

Jezu, od żołnierzy oplwany,

Jezu, na śmierć krzyżową osądzony,

Jezu, krzyż ciężki dźwigający,

Jezu, do krzyża gwoździami przybity,

Jezu, z niezbożnymi łotry ukrzyżowany,

Jezu, żółcią i octem napawany,

Jezu, za krzyżujących modlący się,

Jezu, łotrowi raj obiecujący,

Jezu, Matkę swą Janowi św. polecający,

Jezu, do Ojca o ratunek wołający,

Jezu, duszę w ręce Boga Ojca oddający,

Jezu, konający i za nas umierający,

Jezu, włócznią po śmierci przebity,

Jezu, z krzyża złożony i pogrzebiony.

Bądź nam miłościw, odpuść nam, Panie.

Bądź nam miłościw, wysłuchaj nas, Panie.

Od potępienia wiekuistego, wybaw nas Panie

Od wszystkiego złego,

Przez ciężką mękę swoją,

Przez śmierć i krew najświętszą Twoją,

Przez miłość, którąś nas ukochał,

Przez boleść Matki Twojej pod krzyżem stojącej.

JEZU, który gładzisz grzechy świata – przepuść nam, Panie.

JEZU, który gładzisz grzechy świata – wysłuchaj nas, Panie.

JEZU, który gładzisz grzechy świata – zmiłuj się nad nami.

Wielkie ciemności się stały, gdy tłuszcza ukrzyżowała Jezusa, a około godziny dziewiątej zawołał Jezus głosem wielkim: „Boże mój; Boże mój! Czemuś mnie opuścił?”

Ojcze nasz…

W. Jezus Chrystus stał się dla nas posłusznym aż do śmierci.

O. Śmierci krzyżowej.

Módlmy się: Wszechmogący Boże, okaż nam swą łaskę przez Krzyż i mękę Syna Twego jedynego a Pana Naszego Jezusa Chrystusa, byśmy wzrastając duchowo w agonii jego krzyża mogli doznać usprawiedliwienia z naszych grzechów i żyć w Twojej łasce aż do śmierci a przez to osiągnąć żywot wieczny. Który żyjesz i królujesz w Trójcy świętej Jedyny. Bóg przez wszystkie wieki wieków. Amen.

Adoracja Krzyża

K. Oto drzewo Krzyża, na którym zawisło Zbawienie świata.

W. Pójdźmy z pokłonem.